Αρχοντικό Βαρελτζήδαινας
Στην Πέτρα βρίσκεται το αρχοντικό της Βαρελτζήδαινας, ένα από τα λιγοστά παραδείγματα της παραδοσιακής αρχοντικής κατοικίας στη Λέσβο. Πρόκειται για κτίσμα του μεταιχμίου του 18ου-19ου αιώνα που ανήκει στην κοσμική αρχιτεκτονική της Λέσβου της ύστερης Τουρκοκρατίας, με πάντρεμα ντόπιων στοιχείων αλλά και ανατολίτικων με το νεοκλασικισμό, τη βυζαντινή αρχιτεκτονική και το ρυθμό μπαρόκ. Το σημερινό όνομα του αρχοντικού αποτελεί μετάφραση του επιθέτου των τελευταίων ιδιοκτητών του, Μπαρδακτσόγλου (Μπαρδάκ, λέξη τούρκικη: βαρέλι), οι οποίοι εμπορευόταν το κρασί.
Η αρχιτεκτονική του αρχοντικού ακολουθεί τη διαδεδομένη τυπική διάταξη των αρχοντικών κατοικιών, που χτίζονταν συνήθως στο κέντρο αγροτικών κτημάτων, κλεισμένων με περίβολο. Το κτίριο είναι διώροφο, με συμπαγές λιθόκτιστο ισόγειο, που του προσδίδει φρουριακό χαρακτήρα, αντίστοιχο με τις παλαιότερες οχυρές εξοχικές κατοικίες. Αντίθετα με το λιτό ύφος του ισογείου, ο όροφος ο οποίος είναι κτισμένος από ελαφρά υλικά με την τεχνική μπαγδατί (ξύλινος σκελετός, επιχρισμένος με λάσπη), χαρακτηρίζεται από έντονη διακοσμητική διάθεση που εκφράζεται μέσα από τις τοιχογραφίες και τα ξυλόγλυπτα ταβάνια. Η εσωτερική διαμόρφωση των χώρων του αρχοντικού ανταποκρινόταν απόλυτα στις καθημερινές ανάγκες και στον τρόπο ζωής των κατοίκων. Το ισόγειο είχε κυρίως αποθηκευτική χρήση, ενώ η κατεξοχήν ζωή της οικογένειας, καθημερινή και επίσημη, εκτυλισσόταν στον όροφο όπου και υπάρχει ένα μεγάλο χωλ και γύρω τα δωμάτια. Η πρόσβαση στον όροφο γίνεται μέσω ξύλινης κλίμακας. Η εσωτερική διαρρύθμιση του αρχοντικού στον όροφο ακολουθεί το σχήμα του ισοσκελούς σταυρού εγγεγραμμένου σε τετράπλευρο παράγωνο σχήμα, υποταγμένο σε μια απόλυτα ισορροπημένη σύνθεση. Κινητά έπιπλα είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπήρχαν. Η πρόνοια για την επίπλωση γινόταν, επομένως, με αρχιτεκτονικά μέσα. Χαμηλοί σοφάδες στους οντάδες χρησίμευαν για καθιστικά στη διάρκεια της ημέρας και για κρεβάτια τη νύχτα. Τα στρωσίδια του ύπνου διπλώνονταν το πρωί και τοποθετούνταν στις μεσάντρες (ντουλάπες), που καλύπτουν τη μία πλευρά των δωματίων. Διακοσμητική διάθεση διαπιστώνεται σε όλα τα στοιχεία που αποτελούν τον όροφο. Τοιχογραφική διακόσμηση υπάρχει στα σημαντικότερα δωμάτια με τοπογραφίες, όπου κυριαρχεί το υγρό στοιχείο, απεικονίσεις πόλεων και αγαπητών μοτίβων της εποχής, όπως ανθέμια, βάζα και γιρλάντες με λουλούδια κ.α. Οι συνθέσεις διακρίνονται από νεοκλασικό ύφος με στοιχεία τουρκομπαρόκ.
Στο αρχοντικό της Βαρελτζήδαινας έχουμε μια κλασική αίσθηση, με την ελεγχόμενη συμμετρία και ισορροπημένη δομή στην αρχιτεκτονική και στη διακόσμηση. Η πολυτέλεια επιτυγχάνεται με πολύ λιτά μέσα, προσφέροντας ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Το αρχοντικό της Βαρελτζήδαινας αποτελεί σημαντικό δείγμα της αστικής αρχιτεκτονικής της όψιμης Οθωμανικής περιόδου της Λέσβου, ιδιαίτερα χαρακτηριστικό για την οργάνωση της κάτοψης, του θεματικού διακόσμου, του λειτουργικού τυπικού και των κατασκευαστικών λεπτομερειών.
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή: 08:30-15:00 (Δευτέρα κλειστό )
Είσοδος: Ολόκληρο €3, Μειωμένο €2
Βρίσκεται: Πέτρα,
81109 Λέσβος,
Τηλ: 22530 41510
Fax: 22510 40112
Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός Πέτρας
Το 1983 που ξεκίνησε ο πρώτος Ελληνικός Αγροτουριστικός συνεταιρισμός γυναικών στην Πέτρα της Λέσβου, οι 580.000 αγρότισσες της Ελλάδας βρίσκονταν στο περιθώριο της κοινωνικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι 40 αγρότισσες της Πέτρας κατάφεραν να δημιουργήσουν μια επιτυχημένη επιχείρηση και να δώσουν το μήνυμα της κοινωνικής και επαγγελματικής ένταξης της αγρότισσας σε όλη την Ελλάδα, πρώτα απ’ όλα όμως στο νομό Λέσβου.
Στηριγμένες στο μοντέλο του ιστορικού συνεταιρισμού των Αμπελακίων, ανέπτυξαν επιχειρηματικές δραστηριότητες, βασισμένες στην εργασία τους και όχι στην ύπαρξη κεφαλαίων και κατάφεραν να κατακτήσουν, το 1992, ένα από τα 5 βραβεία του ΟΗΕ για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, με στόχο την ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον.
Ο Συνεταιρισμός παρέχει φιλοξενία σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, σε όλο το χωριό της Πέτρας, προσφέροντας σπιτικό παραδοσιακό πρωινό. Επίσης λειτουργεί εστιατόριο στην πλατεία του χωριού στον πρώτο όροφο κεντρικού κτηρίου όπου οι επισκέπτες μπορούν να γευθούν νοστιμότατα σπιτικά εδέσματα, παρασκευασμένα με τοπικά υλικά και παραδοσιακές συνταγές του νησιού.
Βρίσκεται: Πέτρα
81109, Λέσβου
Τηλ.: 22530 41238, 41309
Ιερός Ναός Παναγιάς της Γλυκοφιλούσας
Στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού στη μαγευτική και κοσμοπολίτικη Πέτρα βρίσκεται η εκκλησία της Παναγιάς της Γλυκοφιλούσας χτισμένη πάνω σε βράχο, όπου έχουν λαξευτεί στη βορινή του πλευρά 114 σκαλοπάτια που οδηγούν στην εκκλησία. Σήμερα αποτελεί σημαντικό προσκύνημα του νησιού και τόπο έλξης επισκεπτών κατά τις ημέρες του δεκαπενταύγουστου, για το προσκύνημα της Παναγίας όπως επίσης και κατά την ακολουθία της Μεγάλης Παρασκευής και της περιφοράς του επιταφίου.
Η εξαίρετα οχυρή του θέση ωθεί στην αναζήτηση της κτίσης του στην περίοδο των συχνών πειρατικών επιδρομών της Υστεροβυζαντινής περιόδου. Η περίοπτη εκκλησία είναι τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα, σπάνιες Βυζαντινές εικόνες και εξαιρετικής αισθητικής ξυλόγλυπτο επισκοπικό θρόνο. Στην ίδια θέση πιθανολογείται ότι υπήρχε ναϊδριο από το 15ο αιώνα. Στη θέση του χτίστηκε το 17ο αιώνα μεγαλύτερη εκκλησία με κελιά. Η ανακαίνιση του ναού στη μορφή που παρουσιάζεται σήμερα έγινε με σουλτανικό φιρμάνι το 1840 από την εξ Ανεμώτιας πρωτομάστορα Στρατή Καρέκο.
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
Σε μικρή απόσταση από την εκκλησία της Παναγίας βρίσκεται και ο ναός του αγίου Νικολάου, ένα όμορφο μικρό μνημείο κοντά στον τεράστιο πλάτανο του χωριού. Πρόκειται για μονόκλιτη βασιλική του 17ου αιώνα στις τοιχογραφίες της οποίας ξεχωρίζει η σπάνια και ίσως μοναδική σε ναό απεικόνιση της στιγμής του αυτοαπαγχονισμού του Ιούδα.
Πώς μπορώ να κάνω ...?
